Het Blauwhof in Kessel was begin mei eens te meer de ideale
plek om met enkele enthousiaste mensen
drie dagen te tekenen en te schilderen. Op initiatief van Chris Deltour
konden een tiental schilders zich inschrijven voor deze reeks ‘vrij atelier’.
Lessen werden er immers niet gegeven. De deelnemers waren – de ene wat meer dan
de andere – ervaren tekenaars die elkaar soms om advies of commentaar vroegen
maar ieder werkte op zijn manier en probeerde zo goed mogelijk de houdingen van
de verschillende modellen op het blad te krijgen.
De eerste dag werd er vooral geoefend op korte houdingen.
Een Algerijnse danseres in een los kleed nam telkens andere, soepele poses aan
zodat de schilders lijnen en vlekken konden neerzetten die de essentie
weergaven. Er waren poses van een half uur maar sommige duurden slechts enkele
minuten. Dan komt het erop aan de lijnen van de houding direct op het blad te
krijgen. Sommigen maken eerst vlekjes en zetten dan de lijnen erin, of
omgekeerd. Allerlei technieken werden uitgeprobeerd: potlood, aquarel, pastel
en stift werden door elkaar gebruikt. Chris, de organisatrice, merkte op dat er
zich een interne kruisbestuiving voordeed. Wat meeviel bij de ene, wilde een
ander ook uitproberen. De korte houdingen waarop de eerste dag vooral geoefend
werd, waren ideaal voor de schilderhand om los te komen.
De tweede dag zagen de resultaten er veel beter uit. De
schilders hebben de lijnen dan al wat in de hand en het is makkelijker om los
te komen. Het model van die dag was gekleed in laagjes en droeg losse sjaals
waarmee gewerkt werd. Mia Koeneman zette op één blad verschillende houdingen
neer en fantaseerde met technieken en vormen. Voor de meer realistische
schilders als Tejo was het moeilijk om de tekentechniek te laten varen en na
enkele minuten weer met een nieuwe pose te moeten werken. Het ging erom details
te laten vallen en niet te veel op het blad te willen zetten.
“Wie een hoofdje er te precies wil opzetten, gaat soms te
prutserig werken. Zo’n hoofd mag best wegvallen.”, aldus Chris. Maar na een dag
oefenen, stonden de lijnen meestal losser op het blad en durfden de schilders
meer experimenteren. Voor Pascal Cottenier, architect van opleiding, bestond
een vrouwenfiguur uit driehoekige vlakken. Hij probeerde eerst vlekken te
zetten en een vage vorm te suggereren. Hij vond het belangrijk om bij de opbouw
te beginnen met korte lijnen zodat de hand loskomt. Pascal, die vijftig jaar
geleden in avondlessen geleerd had naar levend model te schetsen, vond dat je
er snel terug in zat en had geen probleem met het tekenen van figuren.
De derde dag werd er gewerkt met een model dat aan de
Schiele-meisjes deed denken met haar hoekige vormen en interessante
beenderstructuur. Remi Geens had vroeger veel aan modeltekenen gedaan op de
klassieke manier. In de academie van die tijd – bijna vijftig jaar geleden –
moest er veel gemeten worden en met hulplijntjes gewerkt. Nu bestond de opgave
er voor hem vooral in het ritmische in te tekening te krijgen. “Daar zijn
verschillende methodes voor. Ik noem dat triangulatie, werken met driehoekjes,
telkens doordenken en heel veel oefenen. Het moet constructief goed in elkaar
zitten. Bij een figuur heb je afstand en volume en het moet ruimtelijk correct
zijn. ”, aldus Remi.
Op de tafel in het atelier van het Blauwhof had Jef Creemers
een tekst klaar gelegd over meester-schilder Sam Dillemans die met zijn
schrijversportretten de aandacht van de media had getrokken. In dat interview
las ik de volgende passage : “Ik durf gerust te beweren dat de tekenkunst de
basis van alle beeldende kunst is. Je hebt natuurlijk ook intuïtie nodig in de
kunst, maar als je het tekenen beheerst, is de kans veel groter dat je intuïtie
juist zit. (…) Het woord academisch heeft tegenwoordig een pejoratieve betekenis
gekregen. ’t Is alsof het een artistieke handicap is en in ieder geval
volslagen passé. Voor mij is het in geen enkel opzicht een ouderwets begrip :
het is van alle tijden en dus ook van nu.”
Een mooie samenvatting van het belang van goed tekenen en
kijken, dat ook in deze boeiende workshop aan bod kwam.
Bruni Mortier
Geen opmerkingen:
Een reactie posten